تحلیل ساختاری حکایات بوستان سعدی بر اساس الگوی تودوروف و برمون

نگاه ساختاری به آثار ادبی به سبب بررسی عناصر درون متنی و کشف الگوی پیوند آنها، زمینه های دریافت شایسته تر از ماهیت ادبیات را فراهم می آورد و با ارائه ی شگردهای خلق آثار برتر ادبی می تواند به گسترش الگوهای پردازش اثر ادبی کمک کند. این پایان نامه به «تحلیل ساختاری حکایات بوستان بر اساس نظریات دو تن از ساختارگرایان به نام های تزوتان تودوروف و کلود برمون» که با ابداع نظام های مبتنی بر نمایش شکل واره ای برای روایت، هر یک طرحی، بر پایه ی چگونگی روابط بین کوچک ترین واحدها پیشنهاد می کنند، اختصاص یافته و هدف از انتخاب این موضوع، انطباق این نظریات برحکایات بوستان است. به این منظور به شیوه کتابخانه ای-اسنادی، آثاری در خصوص ساختارگرایی مورد مطالعه قرار گرفت؛ سپس نظریات پژوهشگران مذکور بر حکایات اعمال و بررسی شد. پیرنگ حکایات بررسی شده ساده و متشکل از یک یا دو پی رفت است و معدود حکایاتی که مشتمل بر سه پی رفت هستند، نیز دارای پی رنگی ساده می باشند. حوادث در این حکایات، ساده اما در عین حال عمیق و تاثیرگذار هستند و متناسب با اهداف حکایات اخلاقی و تربیتی طراحی شده اند. بیشتر این حکایات پایان خوشی دارند و در تعدادی از آنها قراردادهای اجتماعی نقض و سپس بار دیگر برقرار می شوند. در برخی از حکایات مورد بررسی دو نیروی خیر و شر در مقابل یکدیگر قرار می گیرند. در حکایات بررسی شده، ابتدا وضعیت متعادل برقرار است، سپس حادثه رخ می دهد و این وضعیت اولیه دچار روند تغییر می شود و وضعیت نامتعادل شکل می گیرد و بعد از رسیدن قهرمان به هدفش (یا عدم دستیابی) وضعیت متعادل سامان یافته ای شکل می گیرد. البته باید این نکته را در نظر گرفت که اکثر حکایات بوستان دربردارنده ی پند و اندرزهای اخلاقی است که این خود از مهمترین عواملی است که حکایات را از قید و بند تحلیل ساختاری رهایی می بخشد.